Wednesday, November 14, 2007
Τετάρτη 14 Νοεμβρίου, Κινηματογράφος Απόλλων, 8:00 μ.μ.

Πρόγευση από Φεστιβάλ
Μια πρόγευση των εκδηλώσεων του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν στον Απόλλωνα οι σινεφίλ του Πύργου: Πρόκειται για το αριστούργημα του παγκόσμιου κινηματογράφου «Ο Άνθρωπος με την Κινηματογραφική Μηχανή» σε σκηνοθεσία του μεγάλου Ρώσου σκηνοθέτη Ντζίγκα Βέρτοφ, που θα παρουσιάσει ο ποιητής και δοκιμιογράφος Αντρέας Παγουλάτος. Η προβολή γίνεται στο πλαίσιο του προγράμματος «Ο κόσμος στην οθόνη – Πολλαπλές θεάσεις της σύγχρονης κοινωνίας μέσα από τον κινηματογράφο» και την οργανώνει το Νεανικό Πλάνο σε συνεργασία με τις Κινηματογραφικές Βραδιές (ΕΛΜΕ & Σύλλογος Δασκάλων Πύργου).

Η ταινία αποτελεί ένα μοναδικό δείγμα πειραματικού σινεμά της δεκαετίας του ’20 στη Ρωσία και θεωρείται η σημαντικότερη δουλειά του Ντζίγκα Βέρτοφ. Περιγράφει με απαράμιλλο τρόπο την αστική ζωή της μετά-επαναστατικής Σοβιετικής Ένωσης το 1929. Κεντρικό πρόσωπο της ταινίας είναι ένας οπερατέρ που μετακινείται συνέχεια, παρατηρώντας όλους τους τρόπους ζωής και καταγράφοντας φαινομενικά ασύνδετες εικόνες της πόλης, οι οποίες, όμως, συνθέτουν σαν παζλ την πολυπλοκότητα της καθημερινής ζωής.

Με τον τρόπο αυτό ο Βέρτοφ απομυθοποιεί τη δράση στα μάτια του θεατή υπενθυμίζοντάς του συνεχώς πως αυτό που βλέπει είναι μια ταινία. Πρόδρομος της ρεαλιστικής θεωρίας και ένας από τους σπουδαιότερους κινηματογραφιστές του «ρώσικου φορμαλισμού», ο Βέρτοφ είχε στόχο τη δημιουργία μιας παγκόσμιας γλώσσας του κινηματογράφου. Πίστευε πως ο κινηματογράφος πρέπει να απαλλαγεί από οτιδήποτε δεν ήταν παρμένο «εκ του φυσικού» και επεδίωκε να συλλάβει τη «ζωή εξ’ απροόπτου», δηλαδή να κινηματογραφεί την πραγματικότητα και τους ανθρώπους χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν ώστε να μην τροποποιείται η συμπεριφορά τους. Για το Βέρτοφ, ο κινηματογράφος δεν χρειάζονταν μύθο και ιστορία. Η κάμερα ήταν ένα μάτι («κινηματογράφος-μάτι») που κατέγραφε την πραγματικότητα και δεν την αναπαριστούσε. Η τέχνη του κινηματογραφιστή «περιοριζόταν» στην επιλογή των πλάνων και στο μοντάζ, που αποτελούσε και το μοναδικό στοιχείο το οποίο επέτρεπε τη δημιουργική παρέμβαση του καλλιτέχνη ώστε να αποκτήσει η ταινία αφηγηματικό ρυθμό και συναισθηματική φόρτιση.

Η ταινία έχει διάρκεια 68 λεπτά και μετά την προβολή της ο Αντρέας Παγουλάτος θα κάνει την ανάλυσή της και θα αναφερθεί στη θεωρία που διατύπωνε ο Βέρτοφ καθώς και για τις συγκρούσεις του με άλλους εκπροσώπους του ρώσικου σινεμά, όπως ο Αϊζενστάιν.
Κωνσταντόπουλος Χρήστος


Η ταινία Ο άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή, η σημαντικότερη ταινία του Ρώσου κινηματογραφιστή Ντζίγκα Βερτόφ, αποτελεί ένα μοναδικό δείγμα πειραματικού σινεμά, της δεκαετίας του ’20 στη Ρωσία. Περιγράφει με απαράμιλλο τρόπο την αστική ζωή της μετά-επαναστατικής σοβιετικής Ένωσης το 1929.

Ξεκινώντας από την αυγή, η κάμερα καταγράφει το ξύπνημα της πόλης που πραγματοποιείται σε πλήρη αρμονία με τους ανθρώπινους ρυθμούς. Τα τραμ και τα λεωφορεία κάνουν την εμφάνισή τους στους άδειους δρόμους της πόλης, που σιγά σιγά γεμίζουν από κόσμο. Κεντρικό πρόσωπο της ταινίας είναι ένας οπερατέρ που μετακινείται συνέχεια, παρατηρώντας όλους τους τρόπους ζωής και καταγράφοντας φαινομενικά ασύνδετες εικόνες της πόλης, οι οποίες, όμως, συνθέτουν σαν παζλ την πολυπλοκότητα της καθημερινής ζωής. Ο άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή ακολουθεί τους πολίτες στις καθημερινές τους δραστηριότητες, στη δουλειά, στις παρελάσεις, στα νοσοκομεία, στα αεροδρόμια, στις διαδηλώσεις αλλά και στη διασκέδασή τους. Στην ταινία παρουσιάζονται όλες οι μηχανές της σύγχρονης ζωής (δηλαδή όλη η τεχνολογική ανάπτυξη της εποχής) και ο τρόπος που οι πολίτες αλληλεπιδρούσαν με αυτές, καθώς και οι κοινωνικοί μηχανισμοί που κινούσαν τη ζωή στην τότε Ρωσία. Ουσιαστικά, μέσα από την καταγραφή μιας συνηθισμένης ημέρας στις μεγάλες σοβιετικές μεγαλουπόλεις (Μόσχα, Κίεβο, Οδησσός), ο Βερτόφ δημιουργεί ένα αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ που περιγράφει τη ζωή και τα επιτεύγματα μιας ολόκληρης εποχής. Οι διάφορες σκηνές διαδέχονται η μία την άλλη με ταχύτητα θυμίζοντας σε πολλά σημεία περισσότερο video clip παρά κινηματογραφική ταινία. Χρησιμοποιεί με εξαίρετο τρόπο όλες τις τεχνικές κινηματογράφησης και μοντάζ, την αργή κίνηση, το animation, τις πολλαπλές εικόνες, το διαχωρισμό της οθόνης, τη θολή εστίαση του φακού και τα "παγωμένα" καρέ.

Παράλληλα με τη διήγηση της ζωής της πόλης, μιλάει έμμεσα και για τη διαδικασία του γυρίσματος και του μοντάζ αλλά και τη σχέση της ταινίας με το κοινό. Δείχνει το ρόλο του κινηματογραφιστή που κατά τη γνώμη του δεν πρέπει να είναι στατικός, αλλά να κινείται συνεχώς και να παρατηρεί την πραγματικότητα καταγράφοντας την με ταχύτητα για να προλάβει τα γεγονότα που εκτυλίσσονται μπροστά του, θέτοντας, συχνά τον εαυτό του σε κινδύνους για να μπορέσει να πραγματοποιήσει τη λήψη. Δεν υπάρχει μέρος που δεν μπορεί να πάει, στιγμή που δεν μπορεί να κινηματογραφήσει. Όμως ο Βερτόφ απομυθοποιεί τη δράση στα μάτια του θεατή υπενθυμίζοντάς του συνεχώς πως αυτό που βλέπει είναι μια ταινία (χαρακτηριστικό είναι ότι στην εισαγωγική σκηνή βλέπουμε κόσμο να κατακλύζει την αίθουσα ενός κινηματογράφου, να σβήνουν τα φώτα, και στην οθόνη να παρουσιάζονται οι τίτλοι της συγκεκριμένης ταινίας, όπως και η τελική σκηνή κατά την οποία η κάμερα, αποκτώντας δική της οντότητα, υποκλίνεται στο κοινό, στρέφει το φακό της προς αυτό και το κινηματογραφεί). Στόχος του είναι η δημιουργία μιας παγκόσμιας γλώσσας του κινηματογράφου.

Ο Βερτόφ, πρόδρομος της ρεαλιστικής θεωρίας και ένας από τους σπουδαιότερους κινηματογραφιστές του «ρώσικου φορμαλισμού», πίστευε πως ο κινηματογράφος πρέπει να απαλλαγεί από οτιδήποτε δεν ήταν παρμένο «εκ του φυσικού», και επεδίωκε να συλλάβει τη «ζωή εξ’ απροόπτου», δηλαδή να κινηματογραφεί την πραγματικότητα των πραγμάτων, και τους ανθρώπους χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν ώστε να μην τροποποιείται η συμπεριφορά τους. Γι αυτόν ο κινηματογράφος δεν χρειάζονταν μύθο και ιστορία. Η κάμερα ήταν ένα μάτι (κινηματογράφος- μάτι) που κατέγραφε την πραγματικότητα και δεν την αναπαριστούσε. Έτσι απαρνούνταν την παρουσία ηθοποιών, καλλιτεχνικών συντελεστών, σκηνοθετών, στούντιο, σκηνικών, κουστουμιών, σεναρίου, οτιδήποτε δηλαδή δημιουργούσε μια τεχνητή πραγματικότητα και θεωρούσε πως ο κινηματογράφος έπρεπε να υποταγεί στο μηχανικό φακό-μάτι της κάμερας και την άμεση καταγραφή της πραγματικότητας. Η τέχνη λοιπόν του κινηματογραφιστή περνούσε στην επιλογή των πλάνων και των φωτογραφιών της πραγματικής ζωής και στο μοντάζ, αφού αποτελούσε το μοναδικό στοιχείο που επέτρεπε τη δημιουργική παρέμβαση του καλλιτέχνη κινηματογραφιστή ώστε να αποκτήσει η ταινία αφηγηματικό ρυθμό και συναισθηματική φόρτιση.
 
posted by ΕΛΜΕ Ν. Ηλείας at 6:05 AM |


0 Comments: