Τεχεράνη 1978. Τελευταίες μέρες του Σάχη. Η εννιάχρονη Μαρζάν έχει αποφασίσει τι θα γίνει όταν μεγαλώσει. Θα γίνει προφήτης και Μπρους Λη! Στο μεταξύ ο Αγιατολάχ Χομεϊνί θα ανατρέψει το Σάχη, στη χώρα θα επιβληθεί θρησκευτικός νόμος, οι γυναίκες θα αναγκαστούν να φορέσουν τη μπούργκα και χιλιάδες αντικαθεστωτικοί θα φυλακιστούν. Μέσα σ’ αυτό το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο και μέσα σε μια αστική οικογένεια διανοούμενων, η ασυμβίβαστη Μαρζάν ακούει πάνκ, Άιρον Μέιντεν και Άμπα, πλακώνει στο ξύλο τα ξαδέρφια της και έχει «ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας» με τον Θεό. Όμως, μετά τη δολοφονία του αγαπημένου της θείου, και με το ξέσπασμα του πολέμου Ιράν-Ιράκ, η ζωή γίνεται αφόρητη και ο ατίθασος χαρακτήρας της τη βάζει σε μεγάλους κινδύνους.
Η μόνη σωτηρία για τη, δεκατετράχρονη πια, μοναχοκόρη τους είναι η Ευρώπη, οπότε οι γονείς της τη στέλνουν να συνεχίσει το σχολείο στην Αυστρία. Για τους συμμαθητές της είναι η μουσουλμάνα εκπρόσωπος του φανατικού καθεστώτος του Χομεϊνί. Για τους ενήλικες είναι ένας ιρανικός βραχνάς. Η Βιέννη είναι πολύ αφιλόξενη για τη μικρή εξόριστη. Μόνη, ευάλωτη, με τις εφηβικές της κρίσεις και ένα σωρό παράξενους τύπους γύρω της, αλλά κυρίως με το πείσμα της, θα τα καταφέρει, τελικά, να γίνει αποδεκτή. Θα κάνει φίλους και θα ερωτευτεί, θα μπλέξει με περιθωριακούς, θα κινδυνέψει και, τελικά, θα επιστρέψει απογοητευμένη στην οικογενειακή αγκαλιά και στην τυραννία του τσαντόρ και της βάναυσης αστυνόμευσης. Η δυσκολία της επανένταξης είναι σα δεύτερη ξενιτιά. Μπαίνει στο πανεπιστήμιο και παντρεύεται. Μαζί με το πτυχίο παίρνει και το διαζύγιό της.
Στα 24, συνειδητοποιεί πως όσο βαθειά νιώθει Ιρανή, άλλο τόσο της είναι αδύνατο να συνεχίσει να ζει στην πατρίδα της. Η επαναστάτρια γιαγιά, που μοσχοβολά γιασεμί και καπνίζει σα φουγάρο, της συμπαραστέκεται στη δύσκολη απόφαση να ξαναφύγει, ίσως για πάντα. Το ίδιο κι οι προοδευτικοί και τρυφεροί γονείς της. Φεύγει για τη Γαλλία. Παρίσι 1994. Πρώτη μέρα αισιοδοξίας για το αύριο.


Σκηνοθεσία: Vincent Paronnaud, Marjane Satrapi
Σενάριο: Vincent Paronnaud, Marjane Satrapi
Μουσική: Olivier Bernet
Μοντάζ: Stéphane Roche
Παραγωγή: Γαλλία, ΗΠΑ, 2007
Διάρκεια: 96’

Ερμηνείες:
Chiara Mastroianni ... Marjane 'Marji' Satrapi, ως έφηβη και γυναίκα (φωνή)
Catherine Deneuve ... Κυρία Satrapi - Μητέρα της Marjane (φωνή)
Danielle Darrieux ... Γιαγιά της Marjane (φωνή)
Simon Abkarian ... Κ. Satrapi - Πατέρας της Marjane (φωνή)
Gabrielle Lopes Benites ... Marjane παιδί (φωνή)
François Jerosme ... Θείος Anouche (φωνή)
Sophie Arthuys ... (φωνή)
Jean-François Gallotte
Arié Elmaleh ... (φωνή)
Mathias Mlekuz ... (φωνή)


Από την αρχή είχαμε συμφωνήσει ότι θα ήταν μια ταινία animation. Αν είχαμε κάνει μια ταινία με ηθοποιούς δεν θα είχε το ίδιο αποτέλεσμα. Στην καλύτερη περίπτωση θα ήταν μια εξωτική ιστορία, αλλά στη χειρότερη μια ιστορία για τον “Τρίτο Κόσμο”. Διεθνώς τα βιβλία γνώρισαν τέτοια επιτυχία επειδή τα σχέδια ήταν αφηρημένα και ασπρόμαυρα. Νομίζω ότι αυτό βοήθησε τους αναγνώστες από όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, από την Κίνα μέχρι τη Χιλή, να ταυτιστούν. Όταν έγραφα τα βιβλία έπρεπε να θυμηθώ δεκαέξι ολόκληρα χρόνια της ζωής μου καθώς και περιόδους που ήθελα να ξεχάσω. Ήταν πολύ επίπονη διαδικασία. Το ανέβαλα συνέχεια. Δεν θα μπορούσα να το είχα κάνει μόνη μου. Είχα τρομερή δυσκολία να αρχίσω να γράφω αλλά και να αποστασιοποιηθώ από αυτά τα οποία έγραφα.
Η ταινία δεν παίρνει θέση απέναντι στην κατάσταση του Ιράν, απλώς δείχνει ότι υπάρχουν πάρα πολλές παράμετροι. Πάνω από όλα είναι μια ταινία για την οικογένειά μου, που αγαπώ πάρα πολύ. Αν φυσικά οι θεατές πειστούν ότι οι Ιρανοί είναι άνθρωποι σαν όλους μας, και όχι “Ισλαμιστές φονταμενταλιστές”, “τρομοκράτες” κτλ, θα είμαι περήφανη γιατί έβαλα κι εγώ το λιθαράκι μου σε αυτό τον αγώνα. Άλλωστε, τα πρώτα θύματα του καθεστώτος είναι οι ίδιοι οι Ιρανοί. Μου λείπει πάρα πολύ η πατρίδα μου. Αν ήμουν άντρας θα έλεγα ότι το Ιράν είναι η μητέρα μου και το Παρίσι, η γυναίκα μου.

Όταν διάβασα τα βιβλία της Μαρζάν ενθουσιάστηκα. Η δουλειά της έχει μια πολύ δυνατή, πολύ ιδιαίτερη ενέργεια, το σχέδιό της (η τεχνοτροπία της) είναι εξαιρετικό, και συνδυάζει το χιούμορ με το συναίσθημα, κάτι σπάνιο. Όταν μου ζήτησε να κάνουμε μαζί την ταινία, δεν μπορούσα να αρνηθώ. Λάτρευα το βιβλίο αλλά και την ίδια τη Μαρζάν. Ήταν μια θαυμάσια ευκαιρία να κάνω κάτι καινούριο, είχε τρομερό ενδιαφέρον από καλλιτεχνική άποψη. Βέβαια ήταν τρομερά δύσκολο για μένα να συμμετάσχω σε κάτι τόσο αυτοβιογραφικό. Αυτή ήταν η ζωή κάποιου ανθρώπου, συγκεκριμένα της συνεργάτιδάς μου, που γνώριζα και αγαπούσα. Καταλάβαινα ότι η Μαρζάν επηρεαζόταν βαθύτατα, οπότε ήμουν ιδιαίτερα προσεκτικός. Η Μαρζάν με ενθάρρυνε πολύ και μου έδωσε το ελεύθερο να κάνω ό,τι θέλω στο καλλιτεχνικό κομμάτι. Αλληλοσυμπληρωνόμασταν και φυσικά υπήρχαν στιγμές όπου ανταλάσσαμε απόψεις προκειμένου να βρούμε μια λύση.